ကချင်ပြည်နယ် ဝိုင်းမော်မြို့နယ်၊ ကဇူးကျေးရွာမှာ စာသင်ကျောင်းမရှိတာကြောင့် ကလေးတွေ စာသင်ဖို့နေရာ အခက်အခဲကြုံတွေ့နေတယ်လို့ ဒေသခံတွေဆီကနေ သိရပါတယ်။

စစ်ဘေးရှောင်ရာကနေ နေရပ်ပြန်ပြီး ပြန်လည်ထူထောင်နေထိုင်နေကြပြီဖြစ်တဲ့ ကဇူးကျေးရွာမှာ ကလေးတွေရဲ့ ပညာရေးအတွက် မူလတန်းအထိ စာသင်ပေးနေပြီဖြစ်ပေမဲ့ စာသင်ကျောင်းဆောင်မရှိသေးတာကြောင့် လူနေအိမ်တွေမှာ ခက်ခက်ခဲခဲစာသင်ကြားနေရတယ်လို့ ဒေသခံအမျိုးသားတစ်ဦး KNG ကိုပြောပါတယ်။

“ကလေးတွေ ကျောင်းတက်ဖို့ စာသင်ကျောင်းဆောင်မရှိဘူး။ အိမ်မှာပဲ ဖြစ်သလိုတက်နေရတယ်။ ပြီးတော့ ကျောင်းဆရာမလည်း မလုံလောက်ဘူး။ မိုးရာသီဆိုတော့ ကလေးတွေအတွက်လည်း အခက်အခဲပိုများတာပေါ့။ ကျောင်းသားမိဘတွေရဲ့ ထောက်ပံ့နိုင်မှုအားနည်းတော့ ဆရာမတွေအတွက်လည်း အခက်အခဲဖြစ်တယ်။ လက်ရှိက လူလာမနေသေးတဲ့ အိမ်တွေမှာပဲ အတန်းခွဲပြီး နေ့တစ်ဝက်စီ စာသင်ပေးနေတယ်”လို့ပြောပါတယ်။

ကဇူးကျေးရွာမှာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၄ ခုနှစ်ကစပြီး ကျေးရွာရပ်မိရပ်ဖတွေအနေနဲ့ ကလေးတွေရဲ့ပညာရေးအတွက် ကိုယ်ထူကိုယ်ထစနစ်နဲ့ မူလတန်းစာသင်ကျောင်းကို စတင်ဖွင့်လှစ်ခဲ့ကြတာဖြစ်ပြီး ကျောင်းဆောင်ကို ဝါးနဲ့ ယာယီဆောင်ဆောက်ပြီး ပညာသင်နှစ်တစ်ခု ပြီးဆုံးနိုင်ခဲ့တယ်လို့ သိရပါတယ်။

ဒါပေမယ့် ဒီနှစ်မှာတော့ ကျောင်းဆောင်လည်း ဆောက်လုပ်နိုင်ခြင်းမရှိသေးတာကြောင့် နေရပ်ပြန်မလာနေသေးတဲ့ အိမ်အလွတ် အိပ်ခန်း၊ဧည့်ခန်း၊မီးဖိုချောင်စတဲ့နေရာတွေမှာ အတန်းခွဲပြီး စာသင်ပေးနေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

“အိမ်တစ်အိမ် အိပ်ခန်း ၂ ခုပါရင် တစ်ခန်းမှာ တစ်တန်း၊ ကလေးများတဲ့ အတန်းကိုတော့ အိမ်တစ်ခုမှာပဲ အားလုံးကို သင်တယ်။ အိမ် ၃ အိမ်ပဲ ဆိုတော့ နေရာမလောက်လို့ အရှေ့မှာ မိုးကာနဲ့အဖီချပြီး ဖြစ်သလို စာပွဲတွေထားပြီး သင်ပေးနေတယ်။ ဒါပေမဲ့ မိုးရွာဘာညာဆို အပြင်ကအဖီချထားတဲ့နေရာမှာ သင်တဲ့ကလေးတွေအတွက်က အဆင်မပြေဘူး။ ဒါကြောင့် နေ့တစ်ဝက်စီပြန်ခွဲတာဟုတ်တယ်။ ကျောင်းဆောင်က မဆောက်ယူနိုင်သေးဘူး” လို့ ကစူးဒေသခံက ဆက်ပြောပါတယ်။

လက်ရှိ ကဇူးရွာ မူလတန်းကျောင်းမှာ ကျောင်းဆရာမ ၃ ဦးနဲ့ ဆရာ ၁ ဦး စုစုပေါင်း ၄ ဦးနဲ့ စာသင်ကြားပေးနေပြီး ကျောင်းသား၊ကျောင်းသူစုစုပေါင်း ၆၀ ဝန်းကျင်ခန့်ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။

ကျောင်းဆရာ၊ဆရာမ လုံလောက်မှုမရှိတာကြောင့် အတန်း ၂ တန်းကို ဆရာမတစ်ဦးသင်‌နေရပြီး ကျောင်းသားမိဘတွေအနေနဲ့လည်း ဆရာ၊ဆရာမတွေကို ကောင်းမွန်စွာထောက်ပံ့နိုင်ခြင်းမရှိလို့ ခက်ခဲနေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

လက်ရှိမှာ နေရပ်ပြန် ဒေသခံပြည်သူတွေအတွက် ပြန်လည်ထူထောင်‌ရေး ကာလဖြစ်‌နေဆဲမို့ ကျောင်းနေရာအဖြစ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ မြေနေရာမှာ ကျောင်းဆောက်လုပ်နိုင်ခြင်းမရှိသေးတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ 

ကဇူးကျေးရွာမှာ အလယ်တန်းနဲ့ အထက်တန်းကျောင်းသား၊ကျောင်းသူတွေက ဂါရာယန်ရွာမှာ သွားတက်ကြတာဖြစ်ပါတယ်။

မြစ်ကြီးနား – ဗန်းမော်ကားလမ်းမပေါ်ရှိ ဂါးရာယန်– ကဇူး– ဒဘတ် စတဲ့ကျေးရွာတွေဟာ ၂၀၁၁ တစ်ကျော့ပြန်တိုက်ပွဲ‌ကြောင့် ဆယ်စုနှစ်ကြာ စစ်ဘေးရှောင်ခဲ့ကြရာ ကနေ ၂၀၂၃ ခုနှစ်ကစလို့ နေရပ်ပြန်လည်နေထိုင်ကြတာဖြစ်ပါတယ်။

ဒီကျေးရွာအားလုံးကို ကချင်လွတ်လပ်ရေးအစိုးရအဖွဲ့ KIO/KIA ထိန်းချုပ်ထားပြီဖြစ်တဲ့ နယ်မြေတွေပြီး အုပ်ချူပ်ရေးပိုင်းကို KIO အစိုးရချမှတ်ပေးမှုအောက် လည်ပတ်နေတာဖြစ်ပါတယ်။

ဒါပေမဲ့ ကဇူးနဲ့ ဒဘတ်ကျေးရွာတွေမှာတော့ ကျေးရွာအတွင်းက ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးစတဲ့ လုပ်ငန်းတွေကို KIO အစိုးရက အပြည့်အ၀တာဝန်ယူပေးနိုင်ခြင်းမရှိသေးပဲ ကျေးရွာပြည်သူတွေ ကိုယ်ထူကိုယ်ထစနစ်နဲ့ပဲ လည်ပတ်နေရတာလို့ သိရပါတယ်။   

ဒါကြောင့် ကဇူးကျေးရွာမှာကလေးတွေရဲ့ ပညာရေးအပြင် ပြည်သူ‌ တွေရဲ့ကျန်းမာရေးကိစ္စကိုသက်ဆိုင်ရာအစိုးရက တာဝန်ယူပေးဖို့လည်း ဒေသခံတွေက တောင်းဆိုနေပါတယ်။

ကဇူးကျေးရွာဒေသခံတွေဟာ နှစ်ကြော့ပြန် တိုက်ပွဲရှောင်ခဲ့ကြရတာဖြစ်ပြီး ၂၀၂၃ ခုနှစ်လောက်စပြီး ဒုတိယအကြိမ် ထပ်မံနေရပ်ပြန်လာခဲ့ကြတာဖြစ်ကာ လက်ရှိ နေရပ်ပြန် နေထိုင်နေသူ အိမ်ခြေ ၁၂၀ ဝန်းကျင်ရှိတယ်လို့ သိရပါတယ်။

By – ဂျာဘောက်ရာ